U kunt het volledige debat hier terugkijken. Aanwezige partijen: CDA, NSC, SP, GL-PvdA, VVD, D66, PVV.
Inbreng via brede samenwerkingsalliantie
De Beweegalliantie, De Nederlandse ggz, NOC*NSF, Maatschappelijke Organisaties in de Sport en Platform Ondernemende Sportaanbieders sloegen de handen ineen om de Tweede Kamer van inbreng te voorzien. In hun pleidooi staan de aantoonbaar positieve effecten van sport en bewegen op de mentale én fysieke gezondheid centraal. Ook een ander breed samenwerkingsverband, waarin de Nederlandse ggz onder meer via VNO-NCW is vertegenwoordigd, schreef een brief aan de Tweede Kamer. Zij hameren onder meer op een nationale en samenhangende aanpak voor preventiestrategie.
Gezondheidsverschillen en de rol van preventie
Meerdere partijen in de Tweede Kamer spraken hun zorgen uit over de groeiende gezondheidsverschillen tussen verschillende groepen in Nederland. GroenLinks-PvdA benadrukte dat waar je wieg staat, vaak bepaalt hoe gezond je opgroeit. Volgens deze partij schiet de landelijke preventiestructuur tekort en ontbreekt het aan duidelijke doelen om deze ongelijkheid te verkleinen. Ze pleitten daarom voor een concrete strategie en structurele financiering, bijvoorbeeld voor de GGD’en. NSC sloot hierbij aan en vroeg om inzicht in het aandeel gezonde producten dat in de winkels verkocht wordt. D66 maakte zich zorgen over bezuinigingen op het preventiebudget, wat ook gevolgen heeft voor programma’s die bijvoorbeeld vapen tegengaan of seksuele gezondheid bevorderen. Staatssecretaris Karremans erkende de zorgen en zei te werken aan een preventiestrategie waarbij de gezonde keuze de makkelijke keuze wordt. Daarbij wil hij zich niet alleen op producten richten, maar vooral op het gezonder maken van de leefomgeving.
Voeding, vapen en onverantwoord alcoholgebruik werden in bovenstaande context besproken.
Mentale gezondheid van jongeren en de link met leefstijl
De mentale gezondheid van jongeren kwam tijdens het debat meerdere keren ter sprake. De PVV wees op de toename van mentale klachten en vroeg zich af of jongeren niet te veel met fluwelen handschoentjes worden opgevoed, waardoor hun weerbaarheid afneemt. NSC benadrukte juist dat jongeren onder grote druk staan van sociale media, ongezonde voedselomgevingen en verleidelijke marketing. CDA wees erop dat slimme marketingtechnieken kinderen binnen enkele minuten kunnen verleiden tot ongezonde keuzes, wat ook invloed heeft op hun mentale welzijn. Staatssecretaris Karremans gaf aan dat hij werkt aan een aanpak tegen desinformatie op sociale media en kijkt hoe jongeren daar beter tegen beschermd kunnen worden. Ook wil hij de zogeheten ‘20-20-2-regel’ stimuleren: na 20 minuten schermtijd, 20 seconden in de verte kijken, en dagelijks 2 uur naar buiten. Dit zou niet alleen goed zijn voor de fysieke gezondheid, maar zeker ook voor de mentale gezondheid van jongeren.
Bewegen en sport: onderbelicht maar cruciaal
Hoewel de voordelen van sport en bewegen voor zowel lichaam als geest onomstotelijk vaststaan, waren Kamerleden kritisch op hoe weinig dit onderwerp terugkomt in de preventiestrategie. De SP vroeg zich hardop af waarom sport en bewegen nauwelijks een plek kregen, terwijl dit juist kan helpen bij het tegengaan van bijvoorbeeld overgewicht en mentale klachten. Ook de VVD en de PVV vonden sport en bewegen belangrijk, maar zagen dit meer als iets dat op vrijwillige basis gestimuleerd moet worden. De staatssecretaris erkende dat sportbeleid en preventiebeleid andere beleidskolommen zijn, maar beloofde wel te verwijzen naar het bestaande sportbeleid in zijn preventiestrategie. Hij toonde zich bovendien enthousiast over het idee van een sportpas voor jongeren, iets waar de SP ook op had aangedrongen. Toch bleef de vraag hangen of sport en bewegen niet steviger verankerd zouden moeten worden in het brede preventiebeleid, juist vanwege de grote samenhang tussen fysieke en mentale gezondheid.
Vervolg en toezeggingen
Het Tweede Kamerlid Krul (CDA) heeft een tweeminutendebat aangevraagd. Dat betekent dat er op een later moment nog moties worden ingediend waarover wordt gestemd.
Karremans heeft tijdens het commissiedebat de volgende toezeggingen gedaan:
- Voor het zomerreces een brief aan de Tweede Kamer over de aanpak van desinformatie via social media;
- De financiële paragraaf van het actieplan vapen komt voor de zomer naar de Kamer;
- Info over de uitwerking van motie Tielen over het consultatiebureau en hun mogelijkheden voor preventie komt naar de Tweede Kamer;
- Na het meireces volgt info over de uitvoering van motie Tielen over kostenscreening bij jeugdzorg;
- De Tweede Kamer krijgt voor de zomer een brief over seksuele gezondheid;
- Een beleidsbrief over gezondheid in alle beleidsdomeinen komt terug naar de Tweede Kamer.
- Er komt op korte termijn info over verboden van energydrinks in andere landen naar de Kamer.
De Nederlandse ggz houdt u via deze politieke community op de hoogte van het vervolg.