Voornaamste punten waren beleid om de wachttijden in de ggz terug te dringen, mentale gezondheid bevorderen, de financiering daarvan en passende woonvormen. Daarbij werd veelvuldig verwezen naar het nog te sluiten Aanvullend Zorg en Welzijnsakkoord (AZWA).

U kunt het volledige debat hier terugkijken. Aanwezige partijen: VVD, PVV, GL/PvdA, CU, SP, D66, SGP, NSC en BBB. Het tweeminutendebat, en de daar ingediende moties, kunt u hier terugvinden. Stemmingsuitslagen treft u hier (onder punt 16).

Inbreng via het ‘ggz-kwartet’
Organisaties die cliënten, naasten, zorgverleners en zorginstellingen in de ggz vertegenwoordigen werken steeds intensiever samen. MIND, het NIP, de NVvP en de Nederlandse ggz schreven samen een brief met inbreng voor dit debat. Daarin aandacht voor de mogelijke afspraken die in het Aanvullend Zorg en Welzijnsakkoord (AZWA) worden gemaakt, voor een aanbod van ggz en ondersteuning dat meebeweegt met de behoefte van cliënten, voor flexibeler organisatie en financiering van de ggz, voldoende beschikbare menskracht en het borgen van kwaliteit, kennis en slim datagebruik. Deze zaken kwamen in het debat aan de orde.

Wachttijden en herstelcentra
In de Tweede Kamer werd gesproken over de problemen in de ggz. Kamerleden van veel partijen maakten zich zorgen over de lange wachttijden. Ze willen dat het kabinet snel maatregelen neemt. VVD-Kamerlid Jacqueline van den Hil wil dat er meer herstelcentra komen. Dat zijn plekken waar mensen op een laagdrempelige manier hulp kunnen krijgen. Ook wil ze een ‘pauzeknop’: als iemand stopt met behandeling, moet die persoon snel kunnen terugkeren zonder opnieuw op de wachtlijst te komen. Ze wees ook op problemen met digitale zorg: die moet beter geregeld en betaald worden.

Skeave Huse en wonen
Don Ceder (ChristenUnie) en Diederik van Dijk (SGP) vroegen aandacht voor mensen met complexe psychische problemen. ChristenUnie wil dat er meer woonplekken met begeleiding komen, zoals de Skaeve Huse (speciale huizen voor mensen die elders niet passen). SGP vindt dat psychiaters verplicht mee moeten draaien in crisisteams. Staatssecretaris Maeijer sprak over het tekort aan woningen voor mensen met psychische problemen. Ze wees op samenwerking met andere ministeries, middelen vanuit het Rijk voor gemeenten als het financieel niet sluitend kan en op projecten om het imago te verbeteren.

Van klimaatstress tot borgen van financiering
Folkert Thiadens (PVV) vond het raar dat het kabinet pas nu met een actieplan komt. Hij vroeg waarom klimaatstress (stress door zorgen over klimaatverandering) zo'n grote rol speelt in de beleidsbrief van Karremans, terwijl andere oorzaken van psychische klachten volgens hem urgenter zijn. Wieke Paulusma (D66) stipte aan dat het programma Mentale Gezondheid van ons allemaal moet blijven bestaan en de financiering stopt. Ze vroeg ook aandacht voor mensen die geen hulp durven of willen zoeken. Lisa Westerveld (GroenLinks/PvdA) vindt dat het kabinet te langzaam werkt en te veel geld bij gemeenten weghaalt. Ze wees op de trage invoering van de suïcidepreventiewet (wet om zelfdoding te voorkomen).

Budgetplafonds en agressie
Sarah Dobbe (SP) wil dat er géén budgetplafonds meer zijn in de ggz zolang er wachtlijsten zijn. (Budgetplafond = een maximaal bedrag aan zorg dat een aanbieder leveren mag volgens een contract met de zorgverzekeraar). Ze vindt ook dat zorg niet in handen moet zijn van bedrijven die winst willen maken. Ria de Korte (NSC) maakte zich zorgen over agressie tegen ggz-medewerkers. Ook wil zij betere samenwerking tussen instellingen en wees ze op onduidelijk gebruik van vragenlijsten zoals de Honos, die eigenlijk afgeschaft zou zijn.

Acties van Karremans

Staatssecretaris Karremans beloofde actie. Daar schreef hij voor het debat een uitgebreide brief over. Hij wil onder andere:

• Een landelijk netwerk voor mentale gezondheid;
• Beter gebruik van digitale behandelingen, zoals EMDR (therapie voor trauma);
• Dat zorg beter aansluit op wat mensen écht nodig hebben;
• Minder sturen richting lichte ggz om capaciteit vrij te spelen voor de ggz voor de meest complexe groep cliënten.

Veel plannen moeten worden vastgelegd in het AZWA, maar dat akkoord is er nog niet. De wet over suïcidepreventie gaat pas in 2026 in, zodat gemeenten zich kunnen voorbereiden.

Vervolg en moties

Het Tweede Kamerlid Van den Hil (VVD) heeft een tweeminutendebat aangevraagd en deze werd op 24 april gevoerd. Daarbij zijn moties ingediend, waarover op 13 mei is gestemd.

Enkele moties die er uit springen:
-Rikkers (BBB) heeft heel letterlijk de oproep uit de brief van het NIP, de NVvP, MIND en de Nederlandse ggz aangegrepen om een motie in te dienen die vraagt de samenwerking over de 6 stelselwetten waar de ggz mee te maken heeft te vergemakkelijken. Dat is een belangrijke steun in de rug, vooral voor de richting van ons toekomstperspectief. Hij is namelijk aangenomen.

-De motie Ceder (CU) over Skeave Huse is aangehouden. Het is waarschijnlijk dat ze debat bij VRO willen afwachten. Let wel: een aangehouden motie wordt vaak later alsnog in stemming gebracht.

-De motie Westerveld/Dobbe over de gehele cruciale ggz uit de marktwerking halen is verworpen. Dat is conform de appreciatie. Karremans heeft nu zoals we weten de acute cruciale ggz wel uit de marktwerking gehaald, maar voor meer is volgens hem nu (nog) geen draagvlak en de TK lijkt daar in mee te gaan.

Toezeggingen
De bewindspersonen hebben tijdens het commissiedebat de volgende toezeggingen gedaan:

• Elk halfjaar een update over de stand van zaken rond de DSM en zorgvraagtypering;
• Voor de zomer een onderzoek naar de kosteneffectiviteit van relatie- en gezinstherapie;
• Planning actieve zorgbemiddeling wordt gedeeld voorafgaand aan het tweeminutendebat.
• Kamerbrief over de Wet aanpak meervoudige problematiek sociaal domein (WAMS) volgt vóór de zomer;
• Verdere afspraken over bemoeizorg, overbruggingszorg en mentale gezondheidsnetwerken worden opgenomen in het AZWA;
• Een aparte brief volgt over de inzet van ervaringsdeskundigen bij seksueel geweld.
   

Blijf via Ddeze politieke community op de hoogte van het vervolg op dit debat en toekomstige debatten.