Dat blijkt uit promotie-onderzoek van apotheker Arno Kalkman van het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ). Ziekenhuizen in de regio Nijmegen werken daarom met huisartsen en apothekers samen om afhankelijkheid van opiaten te voorkomen.
Doktersrecept
Volgens Kalkman is door de goede samenwerking tussen zorgverleners de kans klein dat in Nederland een opiaten-epidemie ontstaat zoals die in de VS heerst. “Opiaten zijn bij ons alleen op doktersrecept verkrijgbaar en huisartsen hebben goed zicht op hun patiënten. Bovendien hebben mensen in ons zorgsysteem toegang tot passende zorg zonder dat dit voor henzelf hoge kosten met zich meebrengt. Mensen hoeven bij ons niet te kiezen tussen bijvoorbeeld een nieuwe knie of chronische pijnbestrijding, zoals in de VS soms het geval is. Ten slotte is er in Nederland een goede en toegankelijke verslavingszorg, die wordt gedekt door zorgverzekeraars.”
Regionale samenwerking
In regionale protocollen zijn afspraken beschreven waarin huisartsen, medisch specialisten en specialisten ouderengeneeskunde kunnen zien hoe ze op verantwoorde wijze opiaten kunnen voorschrijven bij pijn na een operatie en hoe ze opiatengebruik kunnen afbouwen. Daarnaast zijn er alternatieven waarop de huisarts kan terugvallen, zoals het inschakelen van een pijnteam in CWZ of Radboudumc of een verslavingsspecialist.
Het pijnteam helpt mensen met chronische pijn om hiermee om te gaan zonder gebruik van opiaten, bijvoorbeeld met een zenuwblokkade, andere medicatie, fysiotherapie of specifieke vormen van psychologische begeleiding. “Het voordeel van deze regionale samenwerking is dat alle artsen die opiaten voorschrijven zich aan dezelfde afspraken houden. Patiënten krijgen dus overal dezelfde informatie en advies”, zegt CWZ-ziekenhuisapotheker Jacqueline Bos.
Opiaten
Opiaten zijn sterke pijnstillers die artsen voorschrijven bij ernstige pijn. “Als mensen deze middelen kortdurend gebruiken, zijn ze heel geschikt om ernstige pijn na een operatie te onderdrukken. Langdurig gebruik of gebruik in hoge dosering kan leiden tot afhankelijkheid van deze medicijnen”, zegt Kalkman. “Daarom is het van belang dat voorschrijvers het gebruik goed in de gaten houden en afhankelijkheid wordt voorkomen.”